Günümüzde yediden yetmişe her yaştan bireye hitap eden internet nedir? Ne zaman ve hangi amaçlarla geliştirildi? İlk kimler kullandı? İnternet nasıl çalışır? gibi soruları merak ediyorsanız doğru yerdesiniz. Gelin bu soruların cevaplarına teker teker bakalım.
İnternet Nedir?
İnternet, dünya çapında kurulan bilgisayar ağlarının birbirleriyle konuşmasını sağlayan geniş bir iletişim ağı sistemidir. Günümüzde bireyler, şirketler, hükümetler, üniversiteler ve diğer kuruluşlar tarafından kullanılır. İnternet sayesinde dijital verilere dünya çapında erişilir. Alt yapısı; kablolar, bilgisayarlar, sunucular, yönlendiriciler, veri merkezleri, uydular ve Wi-Fi kuleleri üzerine kuruludur.
İnternetin Tarihçesi
İnternetin tarihçesi 1960’lara dayanır. İlk olarak ABD’deki devlet bünyesinde çalışan araştırmacıların veri paylaşımı için düşünülmüştür. Soğuk savaş ve Sovyetler Birliği’nin Sputnik uydusunu uzaya fırlatması ile ABD bir nükleer saldırı sonrası iletişim kurma planları yapmış ve sonuç olarak da ARPANET (Advanced Research Projects Agency Network) kurulmuştur. Ancak ARPANET’in kullanımı Savunma Bakanlığı ile anlaşmalı akademik araştırma merkezleri ile sınırlıydı.
1 Ocak 1983 ise İnternet’in resmi doğum günü olarak kabul edilir. Yeni bir iletişim protokolü olan “Transfer Control Protocol / Internetwork Protocol (TCP/IP)”nin geliştirilmesi bu adımın arkasında yatan gerçektir. Bu sayede farklı bilgisayarlar ve ağlar birbirleri ile irtibat kurabildi.
Daha sonra dosya transferine izin veren FTP (File Transfer Protocol), download’u kolaylaştıran Gopher ve uzaktaki bilgisayarlara bağlanmayı sağlayan Telnet’in bulunması, İnternet’in yaygınlaşmasını kolaylaştırdı. Ardından e-posta, Usenet ve sohbet olanağı veren IRC (Internet Relay Chat) ile İnternet kullanımı hızlandı.
World Wide Web (WWW) 1980’lerde İsviçre’de geliştirilmiş olsa da geliştirilme dili olan HTML (HyperText Markup Language)’in ilerlemesi web sayfası yapmayı pratikleştirdi. İnternet Explorer’a alternatif olarak geliştirilen Netscape bir döneme damga vurdu. İnternet kullanıcıları arttıkça domain adresleri de önem kazandı. Mosaic, Yahoo gibi 90’lı yıllara adını yazdıran arama motorları ise zamanla yerini Google, Yandex gibi arama motorlarına bıraktı.
Türkiye’de ise İnternet ilk defa 12 Nisan 1993 tarihinde kullanıldı. 1991 Yılında ODTÜ ve TÜBİTAK işbirliği ile İnternet ağı projesi devreye girdi. İlk olarak belli başlı üniversiteler bu ağa bağlandı. Günümüzde Türkiye bünyesinde 48 milyon kişinin İnternet bağlantısı bulunuyor.
İnternet Nasıl Çalışır?
Bu kadar hızlı büyüyen ve adeta çağın gidişini değiştiren İnternet nasıl çalışıyor? Sosyal medya sitelerinin gelişmesiyle kullanımı çok daha artan İnternet, devasa bir ağdır. Bu ağ üzerinde sunucular, yönlendiriciler, bilgisayarlar bulunur. Ağa bağlı her cihaz bir IP adresine sahiptir. IP; Internet Protocol kelimelerinin kısaltmasıdır.
IP adresleri sayı bloklarından oluşur ve akılda tutması zordur. Bu sebeple DNS (Domain Name Server) adresleme sistemi bulunur ve DNS bu rakam setleri yerine harf dizisi kullanımasını sağlar. Örneğin; 208.173.208.152 IP adresi yazmak yerine www.hotmail.com domain adresi yazmak yeterli olur. Web sitelerinin adreslerinin sonundaki .com, .edu, .gov, gibi uzantılar domain uzantısı olarak adlandırılır ve bu sitelerin hangi amaçla kurulduğunu ya da hangi ülkede olduğunu gösterir.
IP adresi nedir ve IP adresi sorgulamasının nasıl yapılacağını öğrenmek için tıklayın.
Tarayıcınızın adres bölümüne yazılan web adresi, ilk aşamada World Wide Web’in ana unsuru olan DNS sistemi ile istenen web sayfasının bulunduğu web sunucusunun IP adresine yönlendirilir. Ardından bulunan IP adresi web tarayıcısına gönderilir. Web siteleri, web sunucularında tutulur. ISP (İnternet Servis Sağlayıcı)’ler aracılığı ile dünya çapında birbirine bağlı ağlara erişilir ve istenilen veri saniyeler içinde sunuculardan tarayıcıya gelir.
1981 Yılında geliştirilen IP sistemi olan IPV4 yakın zamanda kullanım sınırına erişeceği için, çok daha yüksek bir kapasiteye sahip olan 128 bitlik adresleme sistemiyle IPv6 yaygın olarak kullanılması beklenmektedir.
