Bu İçerikte Bahsedilen Konular
HTTP olarak kısaltılan ifade, Hyper Text Transfer Protocol kelimelerinin baş harflerinden oluşmuştur. Bu kısaltmayı hiper metin transfer protokolü şeklinde ifade etmek ve daha anlaşılır hale getirmek mümkündür. İnternet kullanıcılarının evrensel olarak hizmetine sunulan güvenli bir bağlantı protokolü oluşturmayı amaçlar. HTTP protokolü, kullandığınız cihaz ve karşı taraftaki server arasında bilgi alışverişinin güven içerisinde sağlanması ile ilgili kuralları ve yöntemleri düzenler. Böylelikle ağ üzerinden talep edilen bir web sayfasının kullanıcının cihazı üzerinde görüntülenmesi mümkün olur.
Halen kullandığınız tarayıcınızın adres çubuğuna yazmasanız da herhangi bir siteye erişmek istediğinizde adresin başına bu ifadenin (http) geldiğini tüm internet kullanıcıları gibi siz de muhtemelen görmüşsünüzdür. Burada adres çubuğunda beliren ifade yapılan işlemlerin HTTP protokolü çerçevesinde gerçekleştiğini gösterir. İşlem akışı içerisinde tarayıcınız aracılığıyla sunucuda bulunan dosyalara erişmek istediğinize dair talep karşı tarafa iletilir ve protokol kuralları dahilinde söz konusu dosyalar bilgisayarınızın veya mobil cihazınızın ekranına getirilir. Basit gibi görünen ancak oldukça karmaşık olan işlemler dizisinin belirli kurallar veya protokoller olmaksızın gerçekleştirilmesi pek de kolay olmasa gerek.
Bugün internet sitelerinin görüntülenmesinde kullanılan HTTP protokolü, WWW olarak kısaltılan World Wide Web veri alışverişi sisteminde önemli bir yer tutmaktadır. İnternet sayfalarının sunucuda gösterimi için bu protokol kullanılarak kaynaklar arasında bir köprü oluşturulur. World Wide Web düzenlemesine imza atan Tim Berners Lee tarafından ilk kez önerilen HTTP protokolü, zaman içerisinde veri iletişimi açısından çok önemli hale gelmiştir. 1991 yılında HTTP0.9 sürümü ile dünyaya göz kırpan protokol, 1996 yılında HTTP1.0 ve hemen ardından 1997 yılında HTTP1.1 sürümlerine ulaşmıştır. Uzun bir süre çok ciddi ve büyük çaplı bir yenileme ihtiyacı oluşmazken 2015 yılında HTTP çalışma grubu tarafından yeni bir sürümün gelmekte olduğu bilgisi verilmiştir. Devamında revize edilen protokolün ikinci ana sürümü HTTP/2 olarak isimlendirilmiş ve kullanıma sunulmuştur. W3C (World Wide Web Consortium) ve IETF (Internet Engineering Task Force) İnternet Mühendisliği Görev Gücü HTTP/2’nin gelişiminde büyük pay sahibidir.
90’lı yıllarda emekleme evresindeki internetin hızı daha az ve iletilmeye çalışılan dosyalar daha küçüktü. Günümüzde bir internet sitesinin hem görsel hem de işlevsel bakımdan çok büyük dosyalar içermesi kaçınılmaz hale gelmiştir. Standart olarak kullanılan HTML kodlarının yanı sıra günümüz web sayfaları farklı kodlarla yazılmış pek çok uygulama, resim ve video dosyaları içerir ve devasa büyüklüğe sahiptir. Gelinen noktada o günkü parametreleri bugünküler ile kıyaslamak mümkün olursa gelişimin ve dolayısıyla ortaya çıkan veri transferi ihtiyacının ne denli büyük olduğu daha kolay anlaşılır.
HTTP Protokolleri Nelerdir?
İnternet dünyasının veri transferi protokollerinden söz ederken Hyper Text Transfer Protocol ifadesinin kısaltması olan HTTP gibi HTTPS protokolünden de söz etmek gerekir. Secure Hyper Text Transfer Protocol ifadesine ait bir kısaltma olan HTTPS ile veri transferi işlemleri daha yüksek güvenlik seviyelerindeki kontrollere tabi tutularak gerçekleştirilir. HTTPS protokolü diğer unsurlara ilave olarak SSL sertifikası içerir. Netscape tarafından geliştirilen SSL, Secure Socket Layer yani Güvenli Giriş Katmanı olarak bilinir. Evrensel olarak tüm web tarayıcıları ve sunucuları tarafından tanınır. Bu sertifikayı taşıyan sitelerin güvenli olduğunu teyit eden bir uygulama olarak tarif etmek mümkündür. HTTP/2 varsayılan web ağı protokolü haline gelirse SSL kullanmayan web sitesi sahiplerinin buna mecbur kalacakları söylenebilir.
HTTP nedir, ne işe yarar öğrenmek için buradaki yazımızı inceleyebilirsiniz.
Konuyu kısaca özetlemek gerekirse HTTP1.1 ve devamında daha gelişmiş özelliklere sahip olan HTTP/2 sürümleri halen kullanılan iki protokol olarak ifade edilebilir. HTTPS ise burada söz konusu olan protokollere ilave olarak SSL desteği sağlayan ve ekstra güvenlik tedbirleri içeren bir diğer protokoldür. Özellikle ödeme uygulamaları çalıştırılan sitelerin güvenlik açısından HTTPS protokolü ile korunuyor olması genel bir kural haline gelmiştir. Kişisel bilgilerin yanı sıra ödemeye ait verilerin korunması bu şekilde mümkün olur.
HTTP 1.1 ile HTTP 2 Arasındaki Farklar Nelerdir?
HTTP/1.1 protokolü CSS, JS, resim ve video dosyaları gibi her bir statik unsur için karşı taraf sunucusuna ayrı ayrı istekler gönderir. Bu isteklerin gönderilmesi, alınması ve yanıtlama süreleri dolayısıyla hız problemlerinin yaşanılması kaçınılmaz olmaktadır. HTTP/2 ise gelen istekleri toplu olarak ele alır ve bu sayede sayfa açılış hızındaki gecikmeler önemli ölçüde engellenir. HTTP/2 ile birlikte sunucuların üzerindeki yük ciddi şekilde azaltılmış olmaktadır. Bu da hem son kullanıcıların hem de hizmet sunanların işini önemli ölçüde kolaylaştıran bir gelişme olarak kabul edilebilir.
HTTP/2 çoklu bağlantı yapısına sahiptir ve TCP üzerinden aynı anda birden fazla istek gönderebilir. Her bir çağrı için ayrı istek açılması ve bunların tek tek yanıtlanması yerine tek bir isteğe karşılık alınan toplu cevap sunucunun işini kolaylaştırır. Böylelikle aynı optimizasyon koşullarında olan bir sitenin HTTP/2 protokolü ile daha hızlı yüklenmesinin önü açılır. Buradaki kazanım pek çok çalışmada standart optimizasyon koşullarında % 20 seviyelerinde tespit edilmiştir. Optimizasyon koşullarının iyileştirildiği durumlarda ise açılış süresi kazanımının % 30 hatta % 40 seviyelerine ulaşması da mümkün olmaktadır.
Her iki protokol arasındaki başlıca farklılıkları daha kısa bir şekilde ifade etmek gerekirse HTTP/2’de HTTP1.1’e göre;
- Daha az sayıda istek oluşturulur,
- HTTP/2 tek TCP bağlantısı üzerinden binary (ikili sistem) ile veri transferi sağlar, böylelikle internet sayfaları çok daha hızlı yüklenir ve açılır,
- Açılış gecikmeleri yüksek oranda engellenir,
- Sayfa üst bilgileri (header) daha güçlü ve etkin sıkıştırılır,
- HTTP/2 sunucu bağlantılarının daha hızlı başlatılmasını sağlayan Push teknolojisine açıktır,
- TLS ve SSL kullanımı neticesinde ekstra güvenli bağlantı sağlanır.
HTTP/3 nedir ve hangi görevi görür öğrenmek istiyor musunuz? Detaylar için burayı ziyaret edebilirsiniz.
Kullanıcılar Açısından HTTP/2
İnternet kullanıcıları açısından HTTP/2 protokolünün en belirgin yararının hız olduğu söylenebilir. Kullanıcı deneyimi bakımından en önemli parametrelerden birisi olan hız, özellikle mobil erişimde büyük öneme sahiptir. Hızlı yüklenen siteler kullanıcı tercihleri bakımından her zaman avantajlıdır.
Geliştiriciler Açısından HTTP/2
Daha hızlı yüklenen internet siteleri yapabilmek geliştiriciler için önemli hedeflerden birisidir. HTTP1.1 için kullanılan bazı hız arttırıcı uygulamalar HTTP/2 ile elde edilen hız sonucunda gereksiz hale gelmiştir. Bu durum geliştiricilerin işini kolaylaştırması bakımından değerlidir. Herhangi bir konuda sadece faydadan söz etmek çoğu zaman mümkün olmaz. HTTP/2 ile geliştiricilerin zorlandığı bazı durumlar da vardır. Sunucuya gönderirken talep sayısını azaltmak üzere kombine edilen CSS ve JS dosyalarının yükleme sırasında ekstra RAM ihtiyacı oluşturması bunların başında gelir.
Sunucular Açısından HTTP/2
Yenilikçi tekniklerle çalışan HTTP/2 ile daha düşük bant genişliğine ihtiyaç duyulması sunucu tarafındaki en önemli avantajlar arasındadır. Bu durum ağ üzerinde daha az ilave yük oluşması anlamına gelir. Sunucular açısından bir başka önemli avantaj daha az hafıza kullanımı ihtiyacıdır. Daha az TCP bağlantısı arayışında olan HTTP/2 protokolü, özellikle mobil cihazların talep ettikleri yükleme işlemlerinin hacmini azaltarak hızın artmasını sağlar.
SEO Hizmeti Verenler Açısından HTTP/2
HTTP/2 protokolünün Google tarafından desteklenmeye başlaması bu protokolü kullanan web sitelerinin daha hızlı olması ve bu sebeple sıralamada üst sıraya çıkması sonucunu doğurmuştur. Dünya genelinde kullanım oranı yüksek olan Chrome, Mozilla gibi tarayıcıların gelinen noktada HTTPS üzerinden sadece HTTP/2 protokolünü destekleyeceğini duyurması bu protokolü kullanan web sitelerini daha avantajlı hale getirmiştir. Elbette tersi durumda bu protokolü kullanmayan sitelerin dezavantajlı olması da kaçınılmaz olacaktır.
HTTPS yapısının doğru bir şekilde oluşturulması SEO uygulayıcılarının en çok dikkat etmesi gereken husus olarak ifade edilebilir. Bu yapının pratikte karşılaşılan en önemli problemi olan yönlendirme hatalarına özellikle dikkat edilmesi gerekir. Kalıcı sıralama kayıplarına uğramamak adına SEO hizmeti verenlerin bu konuya eğilmesi yerinde olacaktır. Ayrıca 301 yönlendirmesi, link yapılarının sağlığı, iç linkler, dış linkler, karışık içerikler, kopya içerikler, etiketleme sistemleri gibi bazı hususların yeniden değerlendirilmesi gerekebilir. Ancak geçmişte HTTP1.1 için kullanılan pek çok hızlandırma işlemine ihtiyaç duyulmaması ve kendiliğinden sağlanan hız SEO hizmeti sunanların en önemli avantajları arasında sayılabilir.
HTTP 2’ye Geçmeli miyim?
HTTP/2’ye geçmeli miyim sorusuna kolaylıkla evet cevabı vermek mümkündür. Bu cevap aynı zamanda pek çok haklı sebebe dayanır ve oldukça gerçekçi bir yaklaşımın ürünüdür. HTTP/2 protokolü ile yapılan işlemlerin daha hızlı sonuçlar döndürmesi onun başta gelen avantajıdır. Bu durum hem kullanıcı tarafı hem de yayıncı tarafı için büyük kolaylıklar sağlar. Özellikle SEO bakımından sağlayacağı avantajlar düşünüldüğünde tüm algoritmalar açısından kolay yanıt alınan ve avantajlı konuma gelen internet yayıncılığı anlamına gelir. SEO kriterleri dolayısıyla sıralama kayıplarına sebep olan hız probleminin bu şekilde aşılması yayıncıların ve sunucu tarafının elini rahatlatan büyük bir gelişme olarak kabul edilebilir.
Özellikle mobil cihazlarda yaşanan gecikme problemleri dolayısıyla sıralama kayıpları yaşanması, mobil öncelikli cihazlara yönelik çalışan yayıncıların zarar görmesi sonucunu doğurmuştur. HTML, JavaScript, CSS, resim ve video dosyalarının giderek artan şekilde kullanılması ile ciddi büyüklüklere ulaşan internet sitelerinin mobil cihazlardaki performansı SEO uygulamalarının en önemli handikapları arasında sayılabilir. Ancak HTTP/2 ile sağlanan hız, SEO problemlerinin başında gelen hız sorununun giderilmesini ve sıralama kartlarının yeniden dağıtılmasını sağlamıştır.
Daha hızlı yüklenecek bir web sitesi, daha az kaynak kullanacak bir sunucu, hız yükseltmek için harcanacak daha az çaba, SEO bakımından sağlanacak avantajlar ve arama sonuçlarında hızlı yükselme gibi birçok avantajı aynı anda sağlayabilen HTTP/2’ye geçmeli miyim sorusunun evet dışında bir cevabı olduğu söylenemez. Birçok kişiye göre bu, web teknolojisinin son 20 yılındaki en önemli gelişmedir. Hatta bazıları yeni protokolün gerçek olmak için fazla iyi olduğunu söyleyecek kadar iddialı olabilmektedir. Başta Google Chrome olmak üzere bütün tarayıcıların HTTP/2 adaptasyonu konusunda önemli mesafeler aldığı düşünülürse tereddüt etmek için bir sebep kalmıyor denilebilir.
HTTP/2 kullanabilmek için daha yüksek güvenlik seviyesinde olan HTTPS yani Secure Hyper Text Transfer Protokol kullanımı bir mecburiyet olarak belirlenmiştir. Aksi halde HTTP/2 protokolü çalışmayacaktır. Bunun güvenlik seviyesi anlamında daha iyi bir noktaya karşılık gelmesi bakımından önemli bir avantaj olduğu söylenebilir. HTTP1.1’de bir zorunluluk olmayan SSL sertifikası gibi güvenlik uygulamaları HTTP/2 için bir zorunluluktur. Hız başta olmak üzere çeşitli avantajlara sahip olan ve daha güvenli veri transferi imkânı sunan HTTP/2’yi kullanmak iyi bir kazanım olarak kabul edilebilir.
Web Adresimi HTTP/2 Protokolüne Nasıl Geçiririm?
Bir öneki protokol olan HTTP1.1 ile uyumlu olarak çalışan HTTP/2’ye geçiş son derece kolaydır. Bunun başta gelen sebebi HTTP/2 protokolünün HTTP1.1 protokolünü destekleyen yapıda olmasıdır. Aksi durum söz konusu olsaydı internet dünyasında köklü değişiklikler yapılması gerekecekti. Mevcut durumda kullanıcıların bağlantı ayarlarında spesifik değişiklikler yapmasına gerek kalmadan sunulan faydalardan yararlanması mümkün olmaktadır. HTTP/2 için HTTPS protokolünün gerekli olması dolayısıyla web sitesi sahibi iseniz SSL sertifikası almanız ve gerekli olan 301 yönlendirmelerini yapmanız geçiş için yeterlidir.
Chrome, Microsoft Edge, Mozilla Firefox, Safari gibi yaygın olarak kullanılan tarayıcılar HTTP/2 desteği sağlarken uyumluluk konusundaki başarı sayesinde her iki protokolü kullanan siteleri de rahatlıkla görüntüleyebilmektedir. Meselenin diğer tarafında bulunan Apache, NGINX, Litespeed, Cloudflare gibi yaygın kullanılan sunucular da yine HTTP/2 desteğine sahiptir. Kendi sunucunuz üzerinden web sitenizi yayınlıyorsanız HTTP/2 protokolüne uyumlu hale getirmek için kullanacağınız dosyaları bulmak sizin için zor olmayacaktır. Ancak Natro sunucularını kullananlar için durumun daha kolay olduğunu belirtmek gerekir. Her zaman en yeni teknolojiler ile hizmet sunan Natro, kesintisiz ve hızlı sunucu konusundaki uzmanlığı ile en iyilerin tercihi olma konumunu sürdürüyor.
Natro Hizmetleri HTTP/2 Desteğine Sahip mi?
Natro, sunduğu tüm hizmetlerde en güncel ve en verimli uygulamaları sunmayı hedefler. Bu çerçevede sadece HTTP/2 değil tüm hizmetlerde var olan en yeni teknolojiler kullanılır. HTTP/2 için gerekli olan HTTPS desteğini sağlayacak tüm altyapı Natro sunucularında mevcuttur. Bu doğrultuda SSL sertifikası seçenekleri de kullanıcılara sunulur. Veri hırsızlığı veya şifre çözme gibi internet casusluğu faaliyetlerine yönelik güncel ve etkin tedbirlerin tümü Natro hizmetleri arasında yer alır.
Natro sunucuları yüksek teknoloji uygulamaları ile oluşturulduğundan web sitenizin Linux veya Windows platformlarında barınması fark etmeksizin üst düzey performans elde edilir. Tüm sunucuların güçlü ve son teknoloji içeren donanım ve yazılım ile oluşturulması Natro standardı olarak kabul edilir. Tamamı yedekli olan sunucu altyapısı sayesinde Natro, sadece HTTP/2 desteği değil sizlere çok daha fazlasını sunar.
