Gzip Nedir?

Web sitelerinde bulunan büyük kapasiteli dosyalar siteyi yavaşlatır. Web kullanıcıları açılmayan ya da sayfaları geç yüklenen siteyi bir daha ziyaret etmek istemez. Bu durum sitenizin performansını olumsuz olarak etkiler ve sizi arama motorlarının alt sıralarına gönderir. Kullanıcılar her zaman en üstlerdeki web sayfalarına yönelir. Bu sebeple dosya sıkıştırma son derece önemli bir konudur. Unix ve Unix benzeri sistemlerde Gzip, HTTP içeriğin istemciye sunulmadan sıkıştırıldığı dosya uzantısı ve yazılımdır.

Gzip, kısaca GNU zip, dosya sıkıştırma işlemi için kullanılan bir yazılımdır. Büyük dosyaları sıkıştırma amacı ile kullanılan bu yazılım, bir dosya formatıdır. Sayfaları ziyaretçi tarayıcısına göndermeden önce boyutlarının internet sunucusunda küçültülmesi işlemidir. Kapasiteleri büyük olan dosyalar, her bilgisayarda aynı hızda açılmaz. Bu sebeple sıkıştırma önemli bir konudur. Sayfaların görüntülenmesi ve yüklenmesinin daha hızlı olması ile bant genişliğinde tasarruf sağlanabilir. Web sitesinin hızını etkiler. Bu sebeple arama motorları da bu duruma hassasiyet gösterir. 

Gzip sıkıştırma yapılırsa, internet sitesinin hızı artar. Gzip etkinleştirmede yapılan hız ile yapıldıktan sonraki hız arasında belirgin fark görülür. Sayfanın boyutunu düşürmesi ile birlikte performansını da yükseltir. Sıkıştırılan dosyaların kapasitesi küçüldüğünde site akışı olabildiğince hızlı görüntülenir. Dosyaları sıkıştırarak siteler içerisindeki tüm sayfa ve medyalar Gzip sayesinde daha hızlı bir akış oluşturur. SEO uzmanlarının yaptıkları hız testlerinde Gzip etkinleştirilmediği sitelerde hata yaşanabilir. Bu sebeple bütün siteler için Gzip sıkıştırmasını etkinleştirme zorunlu hale gelir. Gzip etkinleştirdikten sonra sıkıştırmanın etkinliği test araçları ile kontrol edilebilir. Ziyaretçi İnternet sayfası açılırken açma ve sıkıştırma işlemi saniyenin sadece küçük bir bölümünde gerçekleşir. Bu yazılım aynı zamanda tgz, tar.gz, .gz uzantıları gibi dosya türlerini açmak için de kullanılır.

Gzip sıkıştırması gibi Brotli’de kullanılan sıkıştırma yöntemlerinden biridir. Brotli nedir ve nasıl kullanılır öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Gzip Sıkıştırmasının Kullanım Amacı Nedir?

İnternet hızının yükselmesine rağmen bant genişliği internet servislerinin kullanımında önemli bir problemdir. Bu nokta kullanılan Gzip sıkıştırma ile kullanımı daha verimli hale getirir. Gzip genellikle metin ve kod dosyalarında kullanılır. CSS, HTML ve JavaScript gibi internet sitesini oluşturan dosyaları %90 oranına kadar sıkıştırılabilir. Gzip sıkıştırmanın amacı, dosyayı küçültmek ve dosyanın siteye yüklenme süresinin azalmasına yardımcı olmaktır.

Ziyaretçinin internet sitesine girmek istemesi ile birlikte ziyaretçinin istediği dosyasının alınması için sunucuya istek gönderilir. Ulaşılmak istenen dosyanın boyutu ne kadar büyük ise, dosyaların yüklenmesi de o kadar uzun sürer. Bu sürenin kısalması için CSS’in ve internet sayfalarının Gzip sıkıştırması yapıldıktan sonra tarayıcıya gönderilmesi gerekir. SEO açısından avantaj sağlayan Gzip’in, WordPress sitelerinde sıkıştırma yapılması zorunluluk haline gelmektedir. Örneğin, kullanıcılar birbirlerine dosya göndermek istediklerinde bunu sıkıştırmak isterler. Gzip sıkıştırmanın amacı da budur. Aradaki fark ise Gzip sıkıştırma işlemi yapıldığında tarayıcı ve sunucu arasındaki aktarım otomatik olarak gerçekleşir.

Gzip Desteği Veren Tarayıcılar Hangileridir?

Gzip tarayıcı desteği konusunda çok uzun zamandır tarayıcıların büyük bir kısmını desteklediği için internet sitesi sahiplerinin herhangi bir endişe duymalarına gerek yoktur. Gzip sıkıştırmayı destekleyen tarayıcılar aşağıda sıralanmıştır:

• İnternet Explorer, temmuz 2000’den beri Gzip desteği verir.
• Opera, 2000 senesinin haziran ayından beri Gzip desteği veren bir tarayıcıdır.
• Ekim 2001 itibari ile Firefox’un Gzip desteği bulunur.
• Safari de 2003 yılında gerçekleştirilen ilk lansmanından sonra Gzip desteği veren bir tarayıcı olmuştur.

Gzip Sıkıştırma İşlemi Nasıl Gerçekleşir?

Gzip sıkıştırma işleminin gerçekleştirilebilmesi için öncelikle detaylı bilgi edinilmesi gerekir. Konunun mantığı tam olarak anlaşılmalıdır. Web sitesi ile ilgili her terimde olduğu gibi bu yöntemde de bazı karmaşıklıklar yer alır. Gzip, dosya sıkıştırma bilgisayarlarda en sık kullanılan formatlardan biridir. Gzip bu formatlar içinde internet üzerinde yer tutacak dosyaları sıkıştırmada kullanılır. Özellikle WordPress kullanıcıları için en pratik dosya sıkıştırma sistemidir. Dosyaların daha hızlı bir şekilde işlenerek sayfa ziyaretçilerine sunulmasının bir yoludur.

Web tarayıcıları tarafından içerik kodlamasında Gzip olup olmadığı algılanır. Dosya formatları Gzip ile sıkıştırılırsa tarayıcı bunları açar. Eğer Gzip kullanılmadıysa, büyük kapasiteli ve sıkıştırılmamış dosyaları açar. Gzip sıkıştırması web sunucudan aktif hale getirildiği için farklı web sunucularında farklı işlemler yapmak gerekebilir. Gzip’in mantığı kısaca şöyle açıklanabilir:

Bir metin dosyası içindeki benzer dizelerin bulunmasını sağlar. Bu benzer dizeler geçici olarak değiştirilir. Bu değişimle beraber toplam dosya boyutunda küçülmeler olur. Özellikle CSS ve HTML dosyalarında tekrarlanan boşluk sayısı ve metin sayısı diğer dosya türlerinden daha fazladır. Bu fazlalıklar Gzip sıkıştırma yapıldığında çok daha az yer tutar. CSS de sayfa boyutu %60 – %70 oranında olduğunda Gzip sıkıştırması mümkün olabilir. Bu işlemin hızını etkileyen bir faktör olan CPU’nun site sahipleri tarafından kontrol edilmesi gerekir. Gzip sıkıştırmasının etkinleştirilmesinden önce CPU kullanımlarını kontrol etmeleri, kullanımda istikrarlı olduklarından emin olmaları gerekir.

Gzip WordPress Eklentileri

Bu yöntemi kullanabilmek için ilk olarak WordPress enable Gzip compression uzantısını sitenize eklemeniz gerekir. Diğer adımları izleyerek işlemden faydalanabilirsiniz. WordPres Gzip sayesinde sahip olduğunuz tüm sayfaları HTML olarak sıkıştırabilirsiniz. HTML sıkıştırma ile sitenin hızlanmasının yanında SEO açısından da yararlı getirileri bulunur. Bu sebeple Gzip sıkıştırma site sahipleri tarafından sıklıkla kullanılır. Kullanıcılar arasında da tavsiye edilen bir yazılım haline gelir. Wordpres Gzip sıkıştırma eklentilerini aktif hale getirdikten sonra yapmanız gereken bir şey yoktur. Sıkıştırma işlemleri otomatik olarak başlar. Sizin yapmanız gereken tek şey işlemin bitmesini beklemektir.

1. Apache

Bu yöntemde ilk olarak Gzip sıkıştırması aktif edilir. Bu aktivasyon için .htaccess dosyasının sonuna <IfModule mod_deflate.c> mod_daflate modülünü eklemek gerekir.

2. NGINX

NGINX web sunucularında sıkıştırmayı aktif etmek gerekir. Bunun için nginx.conf dosyasına aşağıdaki kod bloğunu eklemeniz gerekir.

• Gzip_types text/plain text/css text/javascript image/svg+xml image/x-icon application/javascript application/x-javascript;

Gzip Sıkıştırmasının Etkinleştirilmesi Nedir?

Gzip etkinleştirmede mod_Gzip ya da mod_deflate sıkıştırma için kullanılır. İki yöntem arasında en çok önerilen ikinci yani mod deflate yöntemidir. Yapılan sıkıştırma işleminde mod_deflate kullanılırsa, daha iyi bir dönüştürme algoritmasına sahip olduğu için en çok tercih edilenler arasında yer alır. Daha yüksek bir apache sürümü ile uyumludur. Bu sebeplerden dolayı da kullanıcılar tarafından mod_deflate en çok kullanılan yöntemdir.

Gzip Sıkıştırmanın Etkinleştirme Yöntemleri Nelerdir?

Web sitelerine ve ziyaretçilere birçok avantaj sağlayan Gzip sıkıştırmanın etkinleştirme seçenekleri aşağıdaki gibidir:

• İçerik yönetimi sistemlerindeki eklentiler yüklenerek Gzip etkinleştirilebilir.
• Htaccess dosyası düzenlenerek Gzip sıkıştırmasını etkinleştirme mümkündür.
• Cpanel lisansı olan web siteleri Gzip sıkıştırması etkinleştirme işlemi yapabilirler.
• Windows tabanlı hosting ile Gzip sıkıştırması etkinleştirilebilir.

Gzip Sıkıştırması Ne İşe Yarar?

İlk sürümü 0.1 olarak 1992 yılında yayınlanan Gzip sıkıştırmasının geliştiricileri Mark Adler ve Jean Gailly adlı yazılım mühendisleridir. Gzip sonra 1993 yılında 1.0 olan sürümünü kullanıcılarına sunmuştur. Gzip sıkıştırma, iletilen veri miktarlarını önemli ölçüde düşürebilir. Gönderilen toplam veri tabloları incelendiğinde, her bir web sunucusundan iletilen dosya boyutlarının azaltılması web sitelerine büyük fayda sağlar.

Gzip, web sitesinde bulunan dosyaları sunucu tarafından sıkıştırıldıktan sonra ziyaretçiye gönderilmesidir. Sıkıştırma işlemleri farklı seviyelerde gerçekleşebilir. Bu işlemler sırasında CPU kullanılır. Sıkıştırma seviyesi yüksek olursa dosya boyutu düşer ancak CPU kullanımının artmasına neden olur. Bu yüzden de web sitesi sahiplerinin neleri ne kadar sıkıştıracağına karar vermesi gerekir. Kararlar uygulama ya da web sitesinin ihtiyaçları doğrultusunda verilmesi gerekir. Bant genişliği kullanımını dosyanın sıkıştırılması önemli ölçüde düşürürken internet sitesinin de daha hızlı yüklenmesini sağlar. Görsel gibi diğer elementlerde Gzip sıkıştırma yöntemi kullanılmaz. 

Gzip Sıkıştırması Avantajları Nelerdir?

Gzip sıkıştırmasının en büyük avantajı gönderilen veri miktarını önemli ölçüde düşürmesidir. Toplam tabloya bakıldığında her bir istemci için gönderilen dosya boyutu düşürülmesi önemli bir yer kaplar. Dosya boyutu düştüğünde web sitesinin cevap verme süresi de düşer. Bu durumda internet kullanıcıları siteye çok hızlı bir şekilde erişim sağlar. Boyut düşünce bant genişliğinin kulanımında da düşüş yaşanır. Bant sınırlaması olan hosting kullanıcıları için Gzip sıkıştırması önemli bir araç olarak kabul edilir. Bant genişliği sınırlandırıldığında web sitesi düşünülenden çok daha fazla sayıda kullanıcıya hizmet verebilir. Paylaşımlı hosting planlarıyla sitelerini barındıran web sitesi sahipleri için mutlaka yapılması gereken şeyler arasında Gzip sıkışması da bulunmaktadır.

Bandwidth nedir ve nasıl ölçülür öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Gzip Sıkıştırması Neden Yapılır?

Gzip sıkıştırmasını kullanmanın birden çok nedeni bulunmaktadır. Gzip’in tercih edilmesinin en büyük nedenlerinden biri de kullanıcılara sunduğu avantajlardır. Gzip ile birlikte istemciye gönderilen JavaScript, HTML ve CSS dosyalarının boyutu %80’e kadar düşebilir. Dosya boyutu verinin hızlı transfer edilerek sitenin hızlı yüklenmesi anlamına gelir. Boyutun düşük olması ile birlikte kullanılan bant genişliği de düşer. İnternet kullanıcıları, web sitesini ziyaret ettiğinde sunucudaki dosyalar istemciye gönderilir. İnternet sitelerinin hedefledikleri en önemli şeylerden birisi de transfer edilen dosyaların boyutunun düşürülmesidir. Sitede yer alan ve boyutu yüksek olan fotoğrafların ve videoların bu sebeple sıkıştırılması gerekir. Siteyi oluşturan JavaScript, HTML ya da CSS dosyaları ne kadar düşük boyutlu olursa olsun sıkıştırma ile elde edilen veri tasarrufu ciddiye alınacak kadar yüksektir. 

Gzip Sıkıştırması Nasıl Test Edilir?

Gzip sıkıştırması test edilirken bazı araçlar kullanılır. Bu araçlar sayesinde sıkıştırılabilecek olan satırlar Gzip etkinleştirilmeden tek tek listelenir. Gzip etkinleştirildikten sonra test araçları kullanılırsa ekranda bilgilendirme yazısı çıkar. Bu yazıda test araçları kullanıldığında farklı sıkıştırma işlemi olmadığı yazar. 

Gzip Kontrol Edici Araçları Nelerdir?

Gzip test edici araçlarından bazıları aşağıdaki gibidir:

• Website Planet, kullanımı kolay ve hızlıdır. Bu araç üzerinden bir web sitesinin sıkıştırılıp sıkıştırılmadığı kontrol edilebilir. Site linki ilgili adrese yazılarak kontrol et butonuna tıklanarak sıkıştırma test edilir. Aynı zamanda site sahiplerine detaylı sonuçlar gösterebilir.
• Webpage test, sıkıştırma yapılacak sitenin performansıyla ilgili bilgi alınmasını sağlar. Site üzerinden de Gzip etkinleştirme testi yapılabilir. Test aracı açılarak site linki girilir. Sonra da test edilecek tarayıcının ve cihazın seçimi yapılır. 
• GTMetrix test, sitenin neden yavaş olduğu, site performansı gibi sıkıştırma ile ilgili bilgileri detaylı bir şekilde gösterir. Site URL’si girildikten sonra “test your site” butonuna tıklanır.
• GiftOfSpeed, sıkıştırma kontrol edilebilecek sitelerden biridir. Site sayfasındaki kutucuğa Gzip testi yapılacak site linki yazılır. “Check” butonuna tıklanır. Açılan ekran Gzip sıkıştırmasının etkin olup olmadığını size gösterir.

Sizde bir web sitesi açmayı planlıyorsanız ya da var olan bir web siteniz varsa Gzip sıkıştırmasını test eden araçlar sayesinde sitenize daha çok ziyaretçi çekebilirsiniz.